Sigaraya ara verin.

Sigaraya �niversitede ba�lad�m. Bin dokuz y�z yetmi� yedi y�l�nda. Bin dokuz y�z doksan alt� y�l�nda da ara verdim.  Yakla��k yirmi sene sigara i�mi�im bu hesapla. �nce tek t�k otlak��l�k yaparak ba�layan tan���kl�k, sonra paket ta��mayla tiryakili�e d�n��erek devam etti. Sigaraya �ok �abuk al���yor insan, bir iki derken ne oldu�unu anlayamadan tiryaki oluveriyor.

Maltepe i�erdim o zamanlar. Uzun y�llar Maltepe tiryakili�im devam etti. Ara verdi�imde s�nd�rd���m son sigaram, san�r�m Tekel 2000 idi. O son g�nlerde, g�nde iki pakete yak�n sigara i�erdim. Tabii buna i�mek denirse! Herh�lde, g�nde iki paket sigara yerdim demek daha do�ru.

Sigaray� hep severek i�tim. Sigara bir dost, yolda�, s�rda� oldu y�llarca bana. En fazla sigara i�mek istedi�im anlar, kendimle ba� ba�a kal�p d���nmek istedi�im anlard�. Bir de �ay, kahve, yemek sigarayla daha m� iyi gidiyordu, sigarayla daha m� bir anlam kazan�yordu ne!

�nsan sigara i�erken, sigaran�n v�cuda verdi�i zarar�n tam bilincinde olam�yor. Gen�li�in verdi�i enerjiyle fark�na da varam�yor �stelik. Bir tatil sonras� rahats�zl���m nedeniyle muayene oldu�um doktor bo�az�ma bakt�. Bana da g�sterdi. Bo�az�m�n h�lini g�r�nce ne diyece�imi bilemedim. Soba bacas� karal���na yak�n bir karal�k dersem pek abartma say�lmaz. " B�yle i�meye devam ederseniz bir on y�l daha i�ebilirsiniz ama sonras� i�in bir �ey diyemem " dedi. 

Doktor on y�l dedi ya ben i�meye devam ettim!

Ara vermeye nas�l karar verdim? Dikkat ederseniz ara vermek deyimini kullan�yorum ��nk� sigaran�n b�rak�lamayaca��n� d���n�yorum. Sigara b�rak�lmaz, ara verilir. Bu ara da ki�iden ki�iye de�i�ir. Kimi bir g�n ara verir, kimi yirmi y�l ama eninde sonunda bir g�n mutlaka sigara i�ermi� tiryaki!   

Sigaraya ara verme karar�mda iki �eyin etkisi oldu�unu d���n�yorum. Bir g�n �ocuklar�mla sinemaya gitmi�tik. Arada sigara i�mek istedim. Bakt�m etrafta hi� k�l tablas� veya o vazifeyi g�recek bir �ey yok. Birisine sordum, " �urada var " diye g�sterdi. �uras� dedi�i yer kazan dairesine a��lan bir koridorda, iki tuvalet kap�s�n�n aras�nda ayakl� bir k�l tablas�! ��meyin �u z�kk�m�, i�iyorsan�z da al�n burada i�in deniliyordu sanki. Sigara i�enlerin maruz kald���, ikinci s�n�f vatanda� muamelesinin �st�ne bir de kapal� mek�nlarda sigara i�meye yasa�� gelince i�in tad� iyice ka�t�.  �stedi�in yerde can�n�n istedi�i anda sigara i�ememe, uygunsuz, keyifsiz yerlerde sigara i�me - onun da ad�na sigara i�me denirse tabii - , vazife yapar gibi sigara i�mek, sigara i�menin keyfini ka��rd�.  

Evde sigara i�memeye hep �zen g�sterdim. Hafta sonlar� �ok az sigara i�erdim. �� ortam�n�n sigara i�meyi artt�rd��� bir ger�ek. Birini s�nd�rmeden di�erini yak�yorsunuz istemeden. Sigara yakt�ktan sonra k�l tablas�nda yanan bir sigara daha oldu�unu fark etti�im anlar olmu�tur. Bu da g�steriyor ki sigara i�mek kontrol d���, istemeden i�iyorsunuz. O h�lde kendimizi kontrol edebilirsek b�rakabilece�imiz de son derece a��k!

Sigaraya ara vermek i�in arad���m bahaneyi bulmu�tum ve bu al��kanl�ktan kurtulma karar�m� uygulamaya koyarak i�ti�im sigaray� s�nd�r�p sigaraya ara verdim. Asl�nda bahaneye de gerek yok sigaraya ara vermek i�in, sa�l���m�z i�in yapmam�z gereken bir i� bu i�.

Ara verme karar�mdan sonra sigaray� �evremden uzakla�t�rmad�m. Evimde, i� yerimde masam�n �ekmecesinde bir sigara mutlaka oldu. Can�m �ok �ekti�inde al�p elime koklad���m �ok olmu�tur. Yan�mda, odada sigara i�enlere de ses ��karmad�m. Aksine, " Yak�n bir sigara da, duman�ndan faydalanal�m " dedi�im de �ok olmu�tur.

Bir anda karar verip ara vereceksiniz ama evinizden,  �ekmecenizden onu tamamen uzakla�t�rmayacaks�n�z. Onun yak�n�n�zda oldu�unu bilmek sizi rahatlatacakt�r. Bir tiryaki i�in en b�y�k fel�ket, arad���nda, i�mek istedi�inde sigaras�n�n olmamas�d�r.

Bu i�i ba�arman�n temel kural� istemektir. Ger�ekten istiyorsan�z sigaraya ara verebilirsiniz. Karar� hemen verecek ve aray� ba�latacaks�n�z. " Pazartesi olsun, hafta sonu gelsin de �yle ara vereyim " demeyin. Rejim mi ki sigara,  takvimle ara verilsin? Ancak rejime belli bir g�nde ba�lan�r. Sigaraya ara verme ani olmal�d�r.  

Bu i�i ba�arman�n anahtar�ysa ara vermek deyimini kullanmakt�r. Sigara ikram edenlere, " Sa� ol b�rakt�m " demeyin. " Ara verdim " deyin. Bizi bu yolda ba�ar�s�zl��a u�ratan, b�rak�p tekrar ba�lamak, ele g�ne mahcup olmak korkusudur. Sigaraya ara vermek psikolojik bir sava�t�r. " Ara verdim " demek de bu psikolojik sava�� kazanmam�z� sa�layan parolas�d�r. Tekrar i�erseniz dert de�il, b�rakmam��t�n�z ki! Ara vermi�tiniz. Hani sen b�rakm��t�n ne oldu diyecek olanlar� bu �ekilde devre d��� b�rakma duygusu insan� �ok rahatlat�yor.

�lk dakika, ilk saat, ilk g�n, ilk hafta, ilk ay, ilk y�l ger�ekten �ok zor ge�iyor. En az�ndan bende �yle oldu. Bu k�sa s�ren kriz anlar�n� bir ba�ka �eyle oyalanarak atlatabilirsiniz rahatl�kla. Bu kriz dedi�im istek k�sa s�reli,  �abuk ge�iyor. Tabii bu bir daha hi� gelmiyor demek de�il. S�kl�kla u�ramaya devam ediyor. Ara uzad�k�a istek de ba��ml�l�k da azal�yor, i�me iste�i yok oluyor. Bunun i�in herh�lde birka� y�l ge�mesi gerek.

Birka� g�n, bir hafta belki bir ay ge�tikten sonra, " Bir tane yakay�m nas�l olsa i�meyince i�miyorum " diye akl�mdan �ok ge�ti ama yapmad�m. Siz de yapmay�n ��nk� b�rak�p yeniden ba�layan bir�ok arkada��mdan, arkada�lar�n�zdan g�rd���m�z gibi o bir tanenin sonu gelmiyor ve h�zla b�rakt���n�z noktaya geri d�n�yorsunuz. " Bir tane yakay�m can�m " derseniz, " On defa b�rakt�m ama gene geri ba�lad�m " diyenlerden olursunuz.

G�nde veya birka� g�nde bir iki tane sigara i�enlere hep g�ptayla bakt�m. H�l� da bak�yorum. Onlar�n s�rlar�, sigaray� hep b�yle tek t�k i�meleri olsa gerek. Aksi h�lde onlar da bize benzerlerdi. Bilsem ki g�nde bir iki sigara i�ece�im, hemen yeniden ba�lar�m. Ancak bu m�mk�n de�il. �ok k�sa zamanda ara verdi�inizde i�ti�inizden daha fazlas�n� i�meye ba�lars�n�z. Sanki ara verilen d�nemde i�medi�iniz sigaralar� da tel�fi etmek ister gibi.

Sigaraya ara vermenin en b�y�k zarar� kilo almak. Baz�lar�m�z�n ara vermeme gerek�esi de bu. E�er benim yapamad���m� yapabilir, spor yap�p yedi�inize de dikkat edebilirseniz bu zarar� da en aza indirebilirsiniz. Kilo alma gene olacakt�r ��nk� sigaraya ara verince damak tad�n�za yeniden kavu�uyorsunuz.En sevmedi�iniz yemekler bile ba�ka kokuyor sanki...

Gelin kendinize bir iyilik yap�n. Siz de bug�n sigaraya ara verin.