www.sizedebiyat.com SiZedebiyat Edebiyat Enstit�s�
K��E YAZILARI caddesi
Telif Hakk� sahibi: Mehmet UHR�
A�IK KAPI
Hayat� anlamaya ve anlatmaya �abalayanlar i�in her zaman bir a��k kap� vard�r
FENER GEM�LER�
�stanbul� un �ekici yanlar�ndan biri de Bo�az� da bal�k tutma �abas�d�r. �nsanlar bir s�ra halinde yan yana durarak Bo�az� a olta b�rak�r ve k�smetlerinde ne varsa �ekip almaya u�ra��rlar. Bal��� oltada hissetmeyle ba�layan heyecan o kalabal�kta olta atman�n, oltadan bal�k ��karman�n zorlu�unu k�sa s�rede unutturur. Hemen bir ad�m �tenizde sizin gibi olta �slatan birilerinin varl���, Bo�az� dan ge�en tankerler, tankerlerin yaratt��� dalgalar, mart�lar ve g�ky�z� o an d�nyan�z� doldurur. �stekle �zlemle sar�ld���n�z bu ortam�n bir s�re sonra sizi tutsak edi�ine engel olamaz, oltan�n ucundaki bal�k gibi hissedersiniz kendinizi. Kendinizi bulmu�ken yitirmekten, k�sa bir s�re i�in arkan�z� d�nd���n�z, ancak hi�bir zaman ayr�lamad���n�z o �ehir hayat�na geri d�nmekten korkar sudan ��kana kadar a�z�ndaki yemle avunan bal�k gibi olmay�, tutsakl��� ye�lersiniz. Bu d���nceler i�inde yine bir Pazar sabah� olta �slat�rken oltam yan yana avland���m�z ya�l�ca beyefendinin oltas� ile kar��t�. Bu durum Bo�az ak�nt�lar� nedeniyle s�k rastlan�lan durum oldu�u i�in oltalar� toplad�k ve sab�rla d���m� ��zmeye ba�lad�k. Bu rastlant� ile ba�layan muhabbette, beyefendinin �ehrin eski ve k�kl� liselerinden birinde matematik ��retmeni oldu�unu ��rendim. �ekti�i ge�im s�k�nt�s� d���nda halinden memnun oldu�unu, ailesinin fakir olmas� nedeniyle en k�sa yoldan meslek edinmenin ��retmen okuluna gitmekten ge�ti�i i�in g�nl� ba�ka mesleklerde de olsa ��retmen olmak zorunda kald���ndan s�z etti. Mardin Midyat� ta ilkokul ��retmenli�i ile ba�lad��� mesle�inde kendini geli�tirerek y�ksekokul bitirdi�ini, �ngilizce ��renerek �al��t��� lisede matematik ��retmeni oldu�unu anlatt�. Oltalar�m�z da bir t�rl� ��z�lmek bilmiyordu. S�zc�klerin aras�nda ��retmenli�i �ok sevmesine kar��n ba�ka �zlemlerin ince h�zn� seziliyordu. Dayanamad�m sordum: � ��retmen olmasayd�n�z ne olmak isterdiniz? � Gemici olmay� gemilerde �al��may� d�nyay� gezmeyi isterdim. � Nereden geliyor bu ilgi? � �ocuklu�umda babam getirirdi beni buraya, bal�k avlamaya. O zamanlar Bo�az daha bereketliydi. Babamla birlikte Bo�az� dan ge�en gemileri inceler, bu muazzam ayg�tlar�n nas�l y�zd���n�, nas�l hareket etti�ini, nas�l manevra yapt���n� konu�urduk. San�r�m gemi tutkum o y�llarda ba�lad�. Bir de gemilerde �al��an bir amcam vard�. Hep uzaklardayd�. �ki y�lda bir gelir, hediyeler getirirdi. Uzak �lkelerden anlatt��� �yk�leri a�z�m a��k dinlerdim. �nsan, hayat�nda �ok �eyden vazge�ebiliyor. E�inden, ailesinden bile vazge�ebiliyor ama �ocukluk tutkular�ndan kurtulmas� kolay olmuyor san�r�m. � Hi� f�rsat olmad� m� ��retmenli�i b�rak�p denizlere y�nelmek i�in? � on be� y�l kadar �nce amcam�n denizci arkada�� arac�l��� ile bir gemide i� buldum. Geminin kaptan� yaz tatili s�resince yan�na ald��� haylaz o�luna matematik dersi verecek birini ar�yordu. Benim de tatilime denk geldi�i i�in b�yle bir f�rsat� ka��rmad�m. Bir yandan ders veriyor bir yandan da gemilere, a��k denize olan hasretimi gideriyordum. Kaptan da varl���mdan memnundu. Hatta gemisinde kalmam ve idari yaz��malarda yard�mc� olmam, yaz tatillerinde �ocuklar�na ders vermem konusunda �st� kapal� bir teklifte bile bulundu. San�r�m alaca��m �cret de dolgun olacakt�. � Tamam i�te, bu f�rsat� ka��rmasayd�n�z.
Bu arada oltalar�m�z�n d���m� ��z�lecek ve yine kendi d�nyalar�m�za
�ekilece�iz diye kayg�lan�yordum. � Hayli f�rt�nal� bir yolcu�un sonunda Hollanda� n�n Rotterdam Liman�� n�n giri�ini g�steren deniz feneriydi bana karar verdiren. � Rotterdam� da bir deniz feneri mi? Nas�l yani? � �lk kez orada g�rd�m � Fener Gemilerini � . Rotterdam ve �evresi deniz seviyesinde hatta deniz seviyesinin de alt�nda oldu�u i�in liman�n giri�inde y�ksek bir deniz feneri yapmak yerine �mr�n� doldurmu� bir gemiyi liman�n giri�inde sabit noktaya koyup �zerinde yan�p s�nen ����� ile deniz feneri olarak kullan�yorlard�.
� Deniz feneri yerine bir gemiyi �ak�l� fener yapmak, iyi fikir do�rusu...
� Bunun i�in ��retmenli�e tutundum. Kendimi liman liman dola�an gemi gibi
g�rmek, hayat� bir aray��a d�n��t�rmek yerine fener gemisine d�n��t�rmek
bana daha anlaml� geldi. Okulu bir liman, ��rencileri s�rekli olarak
yenileri gelen gemiler ve kendimi onlara yol g�steren, ayd�nlatan �ak�l� bir
gemi, fener gemisi olarak g�rmek istedim. � Ger�i i�imde yanan �����n ferinin her g�n azald���n� hissediyorum ama bu �ok �nemli de�il. Deniz ve gemi �zlemimi ise Bo�az� �n kenar�nda bal�k tutup gelip ge�en gemileri seyrederek gideriyorum. Bu arada oltalar�m�z�n d���m� ��z�lm��t�. � Sahi sormay� unuttum! Siz ne i� yap�yordunuz? � Hi�, �yle biriyim! Ara s�ra buralara gelip bal�k tutan, k�smeti olursa oltas�n� birilerinin oltas�na dola�t�r�p muhabbet arayan, hayata muhabbet bula�t�rmaya �abalayan biri� G�l�mseyerek kafas�n� sallad�. Kovas�nda duran canl� bal�klardan birini eline al�p � dola�an oltam�z�n hakk�n� vermek gerek � diyerek bo�az�n mavi sular�na b�rakt�. |
: Mehmet UHR�, �stanbul, 31.08.2005 Di�er bir " k��e yaz�s� i�in " i�in