www.sizedebiyat.com SiZedebiyat Edebiyat Enstit�s�
K��E YAZILARI caddesi
K��e Ad�n�n ve K��e Yaz�s�n�n Telif Hakk� sahibi: Alp ARPAD
� �
�nsan Olman�n Lezzeti... XXIV
K��emin ismini, " �nsan Olman�n Lezzeti � koydum. Hay�r, �srar eden olmad�. ��imden �yle geldi ��nk� insan olmak ger�ekten lezzetli bir i�tir
Tarif Eder Misiniz...
Arife tarif gerekmezmi�! �ok do�ru bir s�z ama bana gerekiyor hem de bir�ok konuda! Anlamlar�n yer de�i�tirdi�i g�n�m�zde art�k arif olamad���mdan olacak... �rnek olarak yol tarifini almak istiyorum. K���kl���m�zde �l�� bilmeyiz pek. �ki kilometre gittikten sonra... Peki, ben giderim, erinmem ama iki kilometre nerede ba�lar nerede biter? ��te �nce bunu merak eder, arkada�larla tart���r, i�in i�inden ��kamad���m�zda b�y�klerimize dan���rd�k. �nce metreyle kilometrenin, sonra da art�k metrelerin ayr�m�na vard�k: �rne�in elli, yirmi be�, on� Ehliyet s�nav�na girece�im; �al���p ��reneyim diye elime bir kitap verdiler. Bir soru var; yan�t� aynen ��yle: Park h�linde �ndeki araca en fazla yetmi� be� santimetre yakla��l�r! Haydi bakay�m, g�reyim! G�n�m�zde, santimi b�rakt�m da iki otomobil aras�ndaki uzakl��� metre cinsinden bilecek ka� s�r�c� vard�r? Biz bilirdik! �ocuklu�umuzu yanl�� m� ya�ad�k ne? S�r�c� belgesi almadan �ok �nce birisinin tarifi �zerine, y�z altm�� metre gittikten sonra soldaki de�i�ik beyaz demir korkuluklu bah�enin �n�nden sa�a sapar, on be� metre ileride bah�e kap�s� a�a� kakmal� k���k evin tam kar��s�na d��en Sefil K��k' �n zilini bulurduk. �stelik tarif�ilerimizin hepsi de m�hendis, karayolcu, kaptan, pilot, anadan do�ma �of�r, mant�kl� matematik�i, merakl� fizik�i, topo�raf, kartograf ya da �okbilmi� muhtar de�ildi. ��lerinde okumam��lar� da vard�. De�erlendirmede, oranlamada �ok yerinde kararlar verirlerdi. G�r�n��e g�re �o�unluk irfan sahibi arif ki�iydiler. G�n�m�zde a���a ��kan yeni tip yol tarif�ileri ile i�iniz �ok g��. Tanr� kolayl�k versin hepimize! � Affedersiniz! �eyi soracakt�m; Muhte�em caddesi, �mambay�ld� sokak nerde acaba? � Niye �z�r diliyorsun day�, ay�p de�il ya adres sormak! �imdi sen ( dikkatinizi �ekiyorum; ben annesinin karde�iyim ve askerlik arkada��y�m, hem day� hem de sen diyor ) s�yle bakal�m ( emret komutan�m ) , orda nereye gidiyon? " � G�ld�r G�ld�r ��han�� na? � Tamam! Ne i�? � Siz tarif edin yeter! � K�zma ya day�! ( Bak yeminle anneni tan�m�yorum ve �yle kimseye de kafa tutmam ) Sana yard�m ediyoz i�te! Allah Allah! �yilik de yaram�yor bunlara ya... Neyse, bunu atlat�yor ve daha d�zg�n g�r�nen birine soruyorsunuz; � �imdi... Bi be� takka ileri. Sonra Necmettin Abinin t�kan�ndan sola i�eri, sonra ya sa�da, ya soldaki ye�il bina... hay�rl� adreslerle! Ya sab�r diye d���yorsunuz yola. Adama g�re herkes be� dakikada ayn� yolu katediyor; onun i�in herh�lde hep birimizin Kars' tayken di�erimizin Edirne' de olu�u! �leri gidiyorsunuz ama �nce Necmettin A�abeyin d�kk�n�n� sora sora; ka��rmamak i�in! Yolda giderken akl�n�za �u sorular tak�l�yor: Necmettin A�abey kim, ne i� yapar, soyad� var m�, ya�� ka�, tan�yan ��kacak m�, niye burada d�kk�n a�m��, sola i�eri dedi ya Necmettin A�abeyin d�kk�n� da solda m� olsa gerek� Hay�r, �ileniz bitmedi! Sola bir sap�yorsunuz; Allah� B�t�n sokak sa�l� sollu ye�il binayla dolu! Yahu adam, bari deseydin ya a��k ye�il, koyu ye�il, z�mr�t ye�ili, �a�la ye�ili! Ya hepsi ye�il bunun!... Bir ba�ka tipler var, onlara bay�l�yorum ama okuyup ��renmeleri gerek; � Beyefendi, siz soka��, caddeyi, binay�, numaray� anlatmay� b�rak�n! Bana pat diye nereye, ni�in, kime gidiyorsunuz onu s�yleyin! � Valla ben de tan�m�yorum. Fil�nca resmi dairesinin otuz iki bin yetmi� alt� da��n�k vaziyette, �ehrin her taraf�na yay�lm�� binas�ndan biri imi�. �u; g�zl�k ald�m da, raporun alt�na g�r�lm��t�r imzas� gerekliymi�. O imza olmadan g�zl�k vermezlermi�. �ehrin t� �teki taraf�ndan bu tarafa g�nderdiler. � Ya i�te! S�ylesenize bir saattir ( �imdi s�yledim ya! ), siz d�rd�nc� kattaki Hamdi Vurur ��MD� beyi ar�yorsunuz. Otursan�za Allah a�k�na! Yorulmu�sunuz belli. O�lum ko�, iyi bir �ay getir beyefendi a�abeyime. �abuk ol, ad�n Semih diye d���n�p oyalanma! Bilardo oynam�yorsun! So�utmadan getir. Paltonuzu alay�m efendim. Hamdi a�abey iyi birisidir. M�layim olup, yak�n�md�r. Gitmenize gerek yok; evraklar� alay�m! Mersi! Alou, �eymin Abla ben �akir. Nas�ls�n ablam, i�ler nas�l? Allah ziyade etsin mahallemizin g�l� ablam. Yaz g�zelim, Refik VAHAMAN. bin dokuz y�z� �er�eve var m�, yeni mi alaca��z �ok de�erli Refik A�abeyci�im? Varm�� ye�il g�zl�m, iletirim. Sa� bir nokta yetmi� miyop, sol s�f�r elli, hafif astigmat, 70 derece merkezleme, kolay gelsin hepinize! Ma�allah Refik Bey, ya� ka�? �yi bakm��s�n�z kendinize! Yazd�n m� can�m? Tamam, ya�a! Senin �u sesin var ya, �erefsizim sabahlar� bir kere duymak adama Antalya' da tatil gibi geliyor. Ak�am erken ��kar�z de�il mi? Hay�r hay�r, Sat�lm�� gelmesin. Sana k�yamam! Seni adams�z b�rakamam optik�ilerin krali�esi sultan�m. Semih' i g�nderiyorum hemen, benim alt�n kalpli ablam. Ho��a kal�n �eyminan�m. Bol kazan�la� happy g�nler... Semih, �abuk ol o�lum; �ay� Refik amcana ver, Refik amcandan �er�eveyi al, �eymin Han�mefendiye b�rak, al �u evraklar� Hamdi babaya damgalat, ordan tekrar han�mefendiye git evraklar� ver, gere�i yap�ls�n, yap�lm�� �er�eveyi al, hepsini buraya getir. Refik Beyi bekletmeyelim. Daha yapacak i�leri varm��. Can�m Refik a�abeyci�im l�tfen otur, rahat�na bak. D�kk�n senin. Ne i� yap�yorduk Refik a�abeyci�im? M��allah m��allah! ��te b�yle Refik A�abey, zaman k�t�! Ac�mas�z! Herkes peri�an, kimse h�linden memnun de�il. Ge�en g�n... � Valla sana da ma�allah Nefessiz �akir! �akir diyorum, yabanc� de�iliz art�k! Ba���la ne olur! Senin as�l i�in hediyelik e�ya de�il mi? Tabel�da �yle yaz�yor da? �a�t�m kald�m valla! Bu ne enerji b�yle! Borcumuz ne kadar �akirci�im?" � Hediyelik e�yadan kime ne Refik a�abeyci�im? �nsanlar�n kendisi g�n�m�ze hediye olmu� zaten. Kimde hediye alacak hal kald� ki? Aferin Semih, f�rt�na gibisin namussuzum! Ver Refik Beye g�zl�klerini. Nas�l olmu� ama? �ok iyi de�il mi? Optik �zerine bir numarad�r. Ba�kas�n� tan�mam. Buyrun, bu da kart�m Refik Bey. �ehrin neresinde ne i�inizin oldu�u m�him de�il. Bir telefon, tak Semih sizin evde, ikinci geli�te i� bitmi�. Siz oturun yengemin yapt��� kahveyi yudumlay�n. Semih' i sevdiniz de�il mi, harika biri bu Semih, sa� olun sa� olun, �ay nas�ld� Refik Bey, g�zeldi de�il mi? Oh, afiyet olsun! �imdi, siz sordunuz diye s�yl�yorum; borcun l�f� m� olur Refik bey, biz burda vatanda� i�in var�z. Babalar�m�z... dedelerimiz... Zaman k�t�, kolla �t�, �ey i�te i�ler nanay, masraf �ok, vergiye verecek bir �ey yok! Bir �orbal�k k�fi! Bir �ey gerekmez, yeminle bak.. Siz �srar ettiniz diye... Yirmi be� otuz milyon yeter. Maksat vatanda��n i�i g�r�ls�n.. Sa� ol Refik A�abey, bereketini g�r, iyi g�nler, kazas�z bel�s�z iyi g�nlerde tak Refik A�abey, g�le g�le, g�le g�le... " Bu �akir, e�er isterse en az�ndan... parma��n�n ucunu k�p�rdatmadan muhtar olur. Bir de okusayd�! Bu ne muhte�em adres tarif etmek b�yle, �erefsizim! Bir de l�tfen Anadolu' da yol sorarken dikkatli olun. ��yle bir bak�n; adam�n gelmi�ini, ge�mi�ini, adetlerini, gelenek ve g�reneklerini iyi kestirip �yle sorun. Her k�yl�ye sormay�n... Silifke yolunda Karaman' dan bir s�re sonra Sertavul, daha sonra Mersin' e ba�l� Mut kasabas� gelir. Yolun solu da� ve �am, sa�� ise �am ve bin alt� y�z metre a�a��da G�ksu Irma�� ile kapl�d�r. Sarho� olmu�ken Mut' a var�rs�n�z. Mut' u az ��k�n, sa�a G�ksu �zerindeki k�pr�den da�lara d�n�n. Art�k tamamen her taraf� kaplam�� �amlar�n i�indeki zor g�r�len yol �zerinden bol oksijen, bol ye�il, bol do�a sesi ve bol g�zel manzara nedeniyle delirmeden gidece�iniz yere gitmeye �al���rken bir saatte bir ki�i bile g�rememeniz olas�d�r. Buradan sonras�n�, huzur i�inde yats�n; nezih, nekre ve �ok iyi bir insan, bir o kadar da iyi hekim, rahmetli Doktor Sezai KUTAY anlat�yor: � � Eski bir tarihte askerli�imi ve ilk doktorlu�umu, h�k�met tabipli�imi yapt���m y�rede, an�lar� �ok�a olan ama daha sonra hi� g�remedi�im bir k�y�m� arayan ben, arkada��mla birlikte eski teknolojiye sahip bir otomobille Ermenek civarlar�na do�ru gidiyoruz. Daha do�rusu, k�y�m� aray�p, bulam�yoruz. Ne k�y, ne kasaba!.. Hi�bir �ey yok. Uzun bir m�ddet sonra bir y�reliye rastlad�k: � Ha, ... K�y�, golayyy! �urac�hta, tam bi cuvara i�imlih yolda... Saatte otuz k�rk kilometreden fazla bir h�z yapman�z olas� de�il. Ya ini�, ya ��k�� ama bol viraj ve h�z yap�lmay�p seyredilmesi zorunlu olacak kadar g�zel manzaralar. �ki saat kadar gittik, k�y yok! De�il k�y, bir ev bile yok! Nas�lsa y�reden birine daha rastlad�k; � �oh goleyy �oh! Nah boyleee, dumd�zleyin, bi cuvara i�imlih mesifede� Birinci sigaray� takip eden ikinci ve ���nc�y� de bitirmemize kar��n k�y h�l� yoktu. �kinci y�reliyle birlikte biz bir paket sigara daha bitirdik ama sigara i�mekle bulunabilecek bir k�y de�ildi herh�lde... Sonunda ak�am�st� k�y� bulduk. Kayna��nca, g�r�nce, hat�rlad�k; anlad�k. Y�renin genel �deti oldu�u �zere insanlar sigaray� yak�yor ve duda��n�n tam kenar�ndan a�a�� salland�r�yor. ��miyor, a�z�yla oynat�yor. Bir m�ddet sonra, sigara bitmesine yak�n paketten bir tane daha ��kart�yor, sigaradan sigaray� tutu�turuyor. Sonra a�z�ndakiyle yenisini yer de�i�tiriyor ama y�r�yerek ama merkep veya at s�rt�nda yola devam ediyor. Bu b�yle s�r�p gitti�inden o sigara da bir t�rl� bitmiyor. B�yle bir sigaran�n i�ili�i veya bir sigara i�imli�i yol, biraz da i�ene ba�l� olarak sekiz saat veya bir iki g�n dahi olabilir " Unutmadan, bir de benim k�yl�lerim var; � Fil�ncaya nas�l giderim? � Ge�t��nnn! � Yani, neyse, peki onu unutal�m. Mademki ge�tik! Falancaya nas�l giderim? � Gel�ceks��nn! � Allah Allah! Peki �uras� nerde? � Vazge� Bazen kaybolas�ca tarif�ilerin yard�mc�lar�, destekleyicisi adres�iler vard�r: � Of! �ok yoruldum. �evrenin en iyi tarif�isi buray� tarif etti. Nizamettin Beyi arad�m� � Hehehe! �yi tarif edememi�! Nizamettin Bey kalmad�; yerine �ahap Bey versek? � Sa� olun �ahap Bey, sa� olun. Ben hemen ka��y�m yoksa insan sizle vaktin nas�l ge�ti�ini anlayamayacak! Bazen tarif�imiz �ok iyi niyetli ama �aresiz; � Oldu�unyerdedur soka��! H�m? Bir saniye, �u Ye�il Sokak, d�n Pembe sokakt�! Belediye meclisi gece iki otuzda yapt��� ola�an�st� toplant�yla ad�n� de�i�tirmi�. �teki Raks Soka��, ondan �nce 53063 �nc� sokak idi. O olmaz. 7.caddeyi 32. caddeyle yer de�i�tirdiler. Hem onlar cadde! Olas�l�k Soka��, Nihavent Sokak� a ta��d�lar. I Ih! O da olmaz! Sabaha kar�� iki evin aras�n� buldozerle a�m��lar; hay�r hay�r, oras� K�br�si sokak oldu. Tamam ya, buldum! O soka�a yan yana d�kk�nlar yaparak Keyif An Grant and The T�rlat Center �ar��s�� n� kurdular. �imdi yok ya abi senin o sokak! Hay Allah! Yard�mc� olamad�m. T�h! A�bi, sor ba�ka bir sokak ��p diye s�yleyeyim... Arif ne demek? Anlay��l� demek! �yi de ben anlayam�yorum ki! Ne gitti�im adresleri, ne adreslerde arad�klar�m� ne de umdu�um o eski �uraya gidersem belki iki �ift �zl� s�ze monte bir �ift de�er g�zle kar��la��r�m adreslerini de bulam�yorum art�k... Bana yeniden tarif gerek! Yeni yeni tarif�iler gerek! O da olmazsa, eski g�nleri geri getiremeyece�ime g�re eski tarif�ilerin de�erini bilmem gerek! H�l� de�i�medilerse... �nsan Olman�n Lezzeti... XXV' te bulu�ana dek, en iyilerle kal�n. �lk not: En son ne zaman, ya�l� veya gen�, kimsesizler yurdundaki birisinin sizin ziyaretinize ihtiyac� oldu�unu d���nd�n�z? |
: Alp ARPAD, Ankara, 04 Ocak 2003, 15:30 Di�er bir " �OL... " i�in