www.sizedebiyat.com SiZedebiyat Edebiyat Enstit�s�
�YK� BULVARI
Telif Hakk� Sahibi: Ramazan YILMAZ
1976 ERZURUM
Erzurum Ara�t�rma Hastanesi �roloji Servisinin gen� bir hastas� Serdar �zo�ul: � Doktor Bey, �u soruma bir cevap verebilir misiniz? Benim bu b�breklerim, ameliyat olmadan, bu ta�l� halleriyle bana daha ne kadar yeter?� � ... Siz bilin�li bir hastas�n�z, kendinizi iyi korursan�z; enfeksiyona kar�� tedbirli olur, a��r� so�uklardan korunur, �zellikle s�cak havalarda b�brekleri susuz b�rakmazsan�z, b�brek ta�lar�, idrar torbas�na inen kanallar� t�kay�ncaya kadar bu b�brekleriniz size yeter! � � Anlayamad�m? ... � � Ta�lar mesaneye inen kanal� t�karsa, b�bre�i almak gerekir, maalesef! � � Ta�lar, s�z�n� etti�iniz kanallar� ne zaman t�kayabilir? � � Her an, Serdar, her an, onun bir vakti saati olmaz! � � O kadar ac�mas�z olmay�n�z, Doktor Bey, l�tfen! ... � � Peki o zaman, sana falc� gibi bir cevap vereyim: �� g�ne kadar m� t�kar desem, �� haftaya kadar m� t�kar desem, �� aya kadar m� desem! ... � � Devam et, devam et, daha ��k! � G�l���yorlard� sa�mal��a. Doktor: � Sevgili Serdar, ak�ll� hastam, sizin hastaneye yatman�z� gerektiren bu durum, bu y�zden ortaya ��km��t�r; sanc�lar�n�z�n sebebini ne san�yorsunuz? � � Pek�l�, her iki b�brekteki ta�lar�n mesane yollar�n� ayn� anda t�kamas� s�z konusu olur mu? � � �ki b�bre�in ayn� anda t�kanma durumu zay�f bir olas�l�k, �ok talihsiz bir hasta olman l�z�m! � � Hi� akl�ndan �ekme, sevgili doktorum, o talihsiz ben olabilirim! ... Pek�l�, efendim, nefroz ne demek, bana biraz da onu a��klar m�s�n�z? � � Ta� gibi, kum veya yo�un iltihaplanma gibi nesnelerin, b�bre�in tahliye yolunu t�kamas� suretiyle b�brekte su tutulmas�na, bu sebeple b�breklerin deforme olmu� durumlar�na denir. Daha basit ifadeyle b�bre�in, tahliye kapaklar� kapat�lm�� bir su baraj� durumuna gelmesine denir. Bu durumda b�brek duvarlar�nda �iddetli bir su bas�nc� vard�r! � � Sanc� bu y�zden mi oluyor? � � Evet, b�brekte tutulan suyun, b�brek duvarlar�na yapt��� bas�nc�n bir neticesidir senin o b���r sanc�lar�n.� � Te�ekk�r ederim, Doktor Bey, te�ekk�r ederim. A��klamalar�n�z bana yetti. � Sevinen, g�zleri g�len hastas�na �a��p kalan doktor: � Nedense b�t�n edebiyat��lar hayalsever oluyor. " dedi uzman doktor. " Bak�yorum Serdar, g�zlerin ���ldad�! Ne d���nd�n, benim bu s�zlerimden hangi yorumlara ula�t�n?� � Sabaha �ok var, Doktor Bey, uzunca bir cevap vermemi ister misiniz? � � Ama kl�sik bir nutuk dinlemek istemiyorum; yeni, keskin, mevcut fikirlerime tesir edebilecek geli�mi� fikirlerle cevap vermeni isterim. Gece, sefam�z olsun. � Bir filozof gibi d���n�yordu Serdar �zo�ul; bir edebiyat g�sterisi yapacakt� doktoruna. Nitelikli dinleyicisini fazla bekletmeden konu�maya ba�lad�: � Doktor Bey � dedi; � Bug�n T�rk milleti �ks�zd�r. Yazarlar�, �airleri, sanatk�rlar� eskisi kadar, be�enmedi�imiz Osmanl� d�neminin �airleri kadar bile hayk�ram�yorlar. B�t�n yazar ve �airler silkinip ortak bir bilin�le memleket meselelerine birbirlerini k�skanmadan el atmazlarsa, Allah vergisi kabiliyetlerini insanl�k i�in kullanmazlarsa, alt�n �a�lara asla ula��lamaz. Bat� edebiyat�n�n alt�n �a�lar�na bak�n; hi�bir ��kar d���nmeden krallara, zenginlere, soylulara kafa tutan yazarlar, �airler g�r�rs�n�z. ��te meyvesi, hayran oldu�umuz bug�nk� Avrupa Medeniyeti. Efendim, zira derin d���nerek evreni sorgulayan edebiyat��ya filozof; ki�iler ve toplumlar aras� ili�kilere ak�l erdirmede ileri derecede geli�mi� edebiyat��ya sosyolog; insan ve e�yaya bakmas�n� bilen, ki�inin iyili�ini, k�t�l���n�, g�zel ve �irkin y�nlerini, sakl� gizli, i�inde nesi varsa hepsini ortaya ��karabilen edebiyat��ya, edip, muharrir veya yazar; zihnindeki edeb� esteti�ini ta�a, al��ya, hamura, �amura bi�im vererek yapabilenlere heykelt�ra�; hayallerindeki edeb�, estetik d���ncelerini f�r�ayla, boyayla dile getirenlere ressam; �iirleri notalarla icra eden �airlere m�zisyen denir. Herkes mutlaka edebiyat g�zel sanat�n�n hi� de�ilse bir cephesinden g�das�n� almal�. Evet, her insan �iirden, hik�yeden, romandan, tiyatrodan veya edebiyat�n bir ba�ka t�r�nden mutlaka g�da alarak ruhunu geli�tirmeli, hayal d�nyas�n� zenginle�tirmeli. Bug�ne kadar, edebiyata s�rt�n� �evirmi� oldu�u h�lde mesle�inde geli�mi� bir insan g�remedim. Mesle�inde zirveye ula�an insanlar� inceledi�imizde, onlar�n mutlaka edebiyat g�zel sanat�ndan y�ksek dozda alm�� olduklar�n� tespit ederiz. � Mimarl�k, donmu� �iirdir � diyor, Almanlar�n �nl� d���n�r� Goethe. Hele en pahal� avukatlara bak�n, ne yak���kl� olduklar� i�in pahal�d�rlar, ne sevimli olduklar� i�in? Onlar sadece hukuku edebiyat ile y�celtmeyi beceren ki�idirler. Unutmay�n, en ba�ar�l� hekimler de birer edebiyatseverdirler. Bu konudaki son fikrimi de s�yleyeyim, efendim: Fakirlik ile zenginli�in, ahl�k ile ahl�ks�zl���n s�n�r�n� �izen de yine edebi terbiyedir. A�z� iyi laf yapabilen t�ccar daima iyi sat�� yapar, iyi m��teri �eker, sonu� olarak iyi para kazan�r; dili olmayan�n, mirasyedi bile olsa zengin kalmas� m�mk�n de�ildir. Zenginler genellikle tatl� dilli, ho� sohbet insand�rlar; fakirler ise asi, k�f�rbaz ve kavgac� olurlar. � Hayalperest hasta sustu, doktor dinleyicisi sordu: � Bu s�zler size mi ait? � � Ku�kunuz mu var? � � Ezberlemi� gibisiniz! ... � � Takdirlerinize sunar�m, efendim. � � Bu s�zlerden benim de kendi pay�ma d��eni almam� istiyorsunuz, de�il mi? � � Edeb� anlay���n�za sayg�lar�m� sunar�m efendim, y�ksek sezgi kabiliyetiniz duygular�m� co�turdu. � � Sevgili Serdar �zo�ul, fikir ve sanat d�nyam�za sizden eserler bekledi�imi s�yleyebilirim. Sizi, memleketiniz Isparta� y� �i�neyip ge�erek ta Trakya� dan kald�r�p buralara kadar s�r�kleyen i�inizdeki bu estetik duygu olsa gerekir. Fakat duygular�yla hareket edenlerin ba�� dertten hi� kurtulamaz. Her �eyden �nce sizi sa�l���n�za kavu�turmak gerek. O sayd�klar�n�z sa�l�ktan sonra gelir. � � Doktor Bey, s�zleriniz benim s�zlerimden daha tutarl�, �ok g�zel konu�uyorsunuz; bana kal�rsa profes�r olmay� hak ediyorsunuz. Biliyor musunuz, ben hastanenizden, en ge� yar�n taburcu olmak istiyorum. � � Ni�in? � � �ltrasonla veya neyse ad�, onunla, b�brek ta�� temizleme y�ntemine ula��p tedavi oluncaya kadar hastanenizin benim i�in yapt��� ameliyat program�n� ask�ya ald�m. Kesinlikle d��ar�dan b�brek ta�� k�rma y�ntemiyle ameliyats�z tedavi olmak istiyorum.� � B�rak �imdi bu d���nceleri! �yle haberler T�p dergilerinde �ok ��kar. Hemen her say�da her hastal�kla ilgili �mit vaat eden yeni bir ara�t�rma makalesi, yeni bir haber hi� eksik olmaz. Kendini kand�rarak hastal���n� sak�n oyalama. Bana kal�rsa daha a��r durumlar ortaya ��kmadan ameliyat ol. � � Bu son s�zleriniz beni k�t�mserli�e itemez, efendim, son s�ylediklerinize inanmak istemiyorum. � � Ama �ltrasonla b�brek ta�� tedavisi diye bir �ey yok ki! Daha hen�z bir teori, s�ylenti; asl� ��kmayabilir. Kald� ki b�breklerinizin sorunu sadece ta�lar� de�il; b�brekleriniz ayr�ca iki tarafl� deforme! ... � � Asl� ��kacak, doktorcu�um, g�receksiniz, bu tedavi y�nteminin asl� ��kacak! Ben d�nya hekimli�ine g�veniyorum. Hem de bu tedavi y�ntemini bana yeti�tirecekler! � � Serdar, Serdar! ... Ben senin bu g�zel hayallerine kat�lm�yorum. S�z�n� etti�in y�ntemler hi� geli�meyebilir! � � Madem �yleyse, doktorcu�um, iki tarafl� deforme olmu� dedi�iniz b�breklere nas�l bir ta� operasyonu yapacaks�n�z? Daha �nce b���r bo�luklar� birer kar�� yar�l�p a��lm��, ele al�narak �eftali yarar gibi iki �ak a�k edildikten sonra tekrar dikilmi� b�breklerimi �imdi siz tekrar yar�p da i�lerindeki o yeniden olu�mu� ta�lar� nas�l alacaks�n�z, h�? O kadar a��r b��ak yaralar�n� deforme olmu� dedi�iniz bu b�brekler nas�l kald�racak? � Uzman Doktor, hastas�n�n geli�mi� alg�lamas�n� bir an i�in unutarak fazla d���nmeden verdi�i bir cevab�n bask�s� alt�nda kald�. �imdi de detayl� d���nd��� h�lde bu sorunun akla yatk�n bir cevab�n� bulam�yordu. Hastas�n� sanki dinlemiyormu�, vakit ge�sin diye gevezelik ediyormu� gibi havalara girerek, ba�ka bir �eyler d���n�yormu� gibi yaparak uzun s�re sustu. Sonra, b�t�n safl��� ve ak�l dolu tavr�yla, kendisinden cevap bekleyen sorusunu, � H�m, nas�l? � diyerek k�sa yoldan tekrarlayan hastan�n y�z�ne kar�� ger�ek�i oldu: � �ok hakl�s�n... G�rd�m de, sizin kadar bilin�li bir hasta g�rmedim. Bu sorunuzun cevab�n� ben hocamdan ��renip size s�yleyeyim, olur mu? � � Olur! ��te ben buna �ok sevinir, b�yle doktorlar�n da ellerinden �perim. Verin elinizi �peyim efendim. � |
" Edebiyat At�lyesi Pazartesi �al��malar� " ndan: 93. hafta, 03.07.2006 / 09.07.2006 haftan�n konusu: Edebiyat Yapmak �zerine
:
Ramazan
YILMAZ,
17.06.2006, 12:00, Mersin